Juni: eindelijk is de warmte daar, is er op de meeste plaatsen voldoende vocht (soms zelfs teveel) en komt er echt groei in de gewassen. Door het relatief late en ook koude voorjaar loopt het groeiseizoen nog wat achter, maar is dit inmiddels druk bezig in te halen. Ook de vele proefvelden, een belangrijke schakel voor innovatie, kleuren groen.
We maken een rondje langs een aantal velden van Profytodsd, Corteva, Syngenta en Heyboer BV. Dit om te zien welke nieuwe ontwikkelingen er aan komen op het terrein van teelt, gewasbescherming en bemesting; en waar je als akkerbouwer je voordeel mee kunt doen.
Veel aandacht voor weerbaarheid
De vooraanstaande positie en innovatiekracht van de Nederlandse akkerbouw is voor een belangrijk deel gebaseerd op het vele onderzoek dat jaarlijks plaatsvindt. Van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek in Wageningen, collectief gefinancierd onderzoek uitgevoerd door onafhankelijke onderzoeksinstellingen tot onderzoek door particuliere toeleveringsbedrijven, allen dragen hun steentje bij de akkerbouw blijvend te innoveren. Met name de laatste groep, de toeleveringsbedrijven, spelen een speciale rol in de innovatiecyclus omdat zij veelal onderzoek (laten) uitvoeren dat direct toepasbaar is voor de eindgebruiker en de resultaten actief via onder andere eigen open dagen, proevenplatforms en demobedrijven met klanten communiceren.
Bij het maken van het rondje langs de vier bedrijven wordt al gauw een rode draad zichtbaar. Allen zijn bezig om met onderzoek invulling te geven aan de term ‘weerbaarheid’ en in het verlengde daarvan ‘biostimulanten’. Tjalling Nutma, teeltadviseur/kenniscoördinator bij Profytodsd: “Ik zie een duidelijke ontwikkeling in het robuuster en weerbaarder maken van teeltsystemen. Dit is nodig omdat er nu al middelen, waaronder ook curatieve middelen, wegvallen en dit gaat de komende jaren zeker door.” Volgens Nutma is het daarom belangrijk steeds meer preventief en geïntegreerd te denken. Hoe zijn gewassen gezond en vitaal te houden met steeds minder chemische middelen?
Gezonde bodem
Nutma: “Het begint allemaal bij een gezonde bodem die zowel chemisch als biologisch in balans is. Genetica speelt een belangrijke rol omdat sterke rassen immers minder vatbaar zijn voor ziekten en plagen. Gerichte plantvoeding en het inzetten van biostimulanten en plantversterkers ondersteunen het gewas verder in de weerbaarheid.” De mogelijkheden hiervoor beproeft Profytodsd binnen geïntegreerde teeltsystemen op een vijftal demobedrijven – akkerbouwpraktijkbedrijven in Groningen, Friesland en Flevoland.
Op elk van de bedrijven zijn voor een aantal gewassen geïntegreerde teeltschema’s opgesteld. Waarbij de bodem vooraf in balans wordt gebracht en waarbij tijdens de teelt groene middelen worden afgewisseld of gecombineerd met chemische middelen. “We kijken of we met groene middelen in het schema met minder milieubelasting de weerbaarheid van gewassen kunnen verbeteren, het liefst zonder veel extra kosten en met behoud van rendement”, aldus Nutma. Als voorbeeld van een groen middel noemt hij het product Tercol. Dit wil hij straks rond de loofdoding van aardappelen in enkele toepassingen uitvoeren; om zo ritnaalden te weren en de nieuwe knollen te beschermen.
Ook aandacht voor biologische middelen
Bij Syngenta is vermindering van de milieubelasting een hot item. Steven Dorrestijn, cropadvisor Akkerbouw en vollegrondsgroenten. “Als ik naast weerbaarheid een andere trend moet benoemen, dan is dat de aandacht voor biologische middelen. Als Syngenta investeren we hier ook substantieel in. Daarnaast hebben de mogelijkheden voor plaats specifieke toepassingen, afspoeling van middelen, omgaan met restvloeistoffen en reinigen van toepassingsapparatuur onze warme aandacht.” Op de vraag om concreet eens wat voorbeelden te noemen van onderzoeken onder Syngenta-vlag somt Dorrestijn een divers palet op: “We zijn bezig met oplossingen om diverse groenten als bloemkool, broccoli, peen, witlof en boontjes residu-arm c.q. residuvrij te telen, we onderzoeken hoe we met behoud van nuttige insecten insecticiden het best kunnen inzetten en we zijn druk met het ontwikkelen van biostimulanten.”
Minder stress in de plant
Niet alleen Profytodsd en Sygenta houden zich bezig met biostimulanten, ook bij Corteva en Heyboer BV is het onderdeel van hun proevenpalet. Corteva heeft vier proefvelden in Nederland liggen waarin haar nieuwe biostimulant Ympact is toegepast. Deze biostimulant bevat ligninesulfaatlignosulfonaat, humus- en essentiële nutriëntenfulvinezuren en sporenelementen en wordt toegepast bij het ontsmetten van het zaaizaad van graan. Het bevordert onder andere de groei van het wortelstelsel waardoor de graanplant beter voedingsstoffen en vocht kan opnemen.
In de proefvelden is Ympact solo toegepast of gecombineerd met het standaard ontsmettingsmiddel Vibrance Duo. Allard Jukema, product- en marketingmanager bij Corteva: “In de proefvelden staan de veldjes waarin Ympact gecombineerd is met Vibrance Duo het beste; beter ook dan wanneer alleen Vibrance Duo of alleen Ympact was toegepast.” De biostimulant is deze herfst al beschikbaar voor de wintergranen. Jukema: “De investering voor de teler is beperkt. Al bij 30 kg per hectare meeropbrengst heeft het middel zichzelf terugverdiend.”
Heyboer BV zet dit jaar onder andere in op de toepassing van StressImmune in zaaiuien. StressImmune is een middel van natuurlijke oorsprong dat bijvoorbeeld algenextracten van een bruin zeewier bevat. De verder aanwezige koolhydraten, eiwitten, vitamines en planthormoon-achtige stoffen maken de ui weerbaar tegen abiotische stress of ondersteunen de groei in een natuurlijke stressperiode. “Wij hebben het middel meegespoten met de bodemherbiciden voorafgaand aan de inzet van contactmiddelen. Onze veronderstelling is dat de plant na toepassing van de contactmiddelen dan sneller herstelt en doorgroeit”, zo laat Hans Ardon, adviseur bij Heyboer BV, weten.
Potpourri aan gewasbeschermingsmiddelen proeven
Het rondje langs de velden laat niet alleen de rode draad ‘weerbaarheid’ zien. De vier bedrijven hebben ook zo hun eigen focus. Corteva laat proefvelden bespoten met het nieuwe graanfungicide Questar, een middel van natuurlijke oorsprong. Jukema: “Questar is sterk tegen septoria en heeft een preventieve werking tegen gele en bruine roest. Het is ook een mooie aanvulling op de huidige middelen in het kader van resistentiemanagement. Dit omdat het een nieuwe werkingswijze heeft.”
Verder heeft Corteva onkruidbestrijdingsproeven in granen waarin de nieuwe groeistof Arylex is toegepast ter bestrijding van onder andere melganzevoet, paarsedovenetel en kleefkruid. Deze groeistof heeft recent een toelating gekregen in granen onder de handelsnamen Pixxaro en Renitar. Een ander focuspunt bij Corteva is de uienvliegbestrijding. “We zien een goede nevenwerking van Vydate-granulaat in een dosering van twintig kilogram per hectare. Daarnaast hopen we eind dit jaar ook een pyrethroïde in granulaatvorm toegelaten te krijgen. Deze toepassing liet afgelopen jaar in UIKC-proeven de beste werking tegen uienvlieg zien.
Syngenta op haar beurt test nieuwe fungiciden in granen, aardappelen en uien. Het onderzoek richt zich in de aardappelen en uien onder andere op alternatieven voor de mancozeb-toepassing. Nieuw dit jaar in de uienteelt is het fungicide Orondis Plus Amistar, waarmee het nu al mogelijk is zonder mancozeb uien te telen. “Door de natte omstandigheden aan het begin van het teeltseizoen moest de onkruidbestrijding soms worden uitgesteld. In de aardappelen stonden daarom af en toe al grotere onkruiden. We zien dat ons middel Arcade met contact- én bodemwerking goed gepresteerd heeft, en in de meeste rassen ook veilig toepasbaar is”, aldus Dorrestijn.
Aandacht voor stikstof, fosfaat en calcium bij bemesting
Behalve de aandacht voor gewasbescherming bij alle vier de bedrijven is er specifiek bij Profytodsd en Heyboer BV ook aandacht voor bemesting. Hans Ardon: “In onderzoek zien we de laatste jaren, met name op de fosfaatarmere gronden met een pH lager dan dertig, positieve effecten van fosfaatbladmeststoffen.” Ondanks dat er in de huidige bemestingsstrategie van pootaardappelen vrijwel overal gebruik gemaakt wordt van N-xt fertiphos, APP of Physiostart als rijenbemesting, is de hoeveelheid beschikbaar fosfaat voor de plant op gronden met een lage bodemvoorraad nogal eens laag.
Ook calcium is een element dat steeds belangrijker wordt. Het verbetert de weerbaarheid tegen ziekten en gaat knolrui tegen. Ardon: “Tegen deze achtergrond hebben wij proeven met zowel Foliplus Fosfaat als met Foliplus Calcium Extra. Beiden zijn goed opneembaar voor de plant en hebben een positieve invloed op de knolzetting. ”Beiden middelen worden tijdens het ‘haakjesstadium/ krammetjesstadium’ 2x met een interval van een week toegevoegd aan de phytophthora-bespuiting; één liter Foliplus Calcium Xtra plus vier liter Foliplus Fosfaat per hectare.
Profytodsd doet dit jaar uitgebreid onderzoek naar de werking van het BlueN; een stikstof-fixerende bacteriestam die over het gewas gespoten wordt en zich daarna vestigt in het blad en daar verder koloniseert. De BlueN-bacteriën zetten stikstof uit de lucht om in plantopneembare stikstof. Dit bespaart bemestingskosten of zorgt voor extra stikstof bij een tekort. Nutma: “De resultaten afgelopen jaar waren dusdanig dat we de proeven hebben uitgebreid in een groot aantal, ook biologische gewassen.”
Innovatie in technische oplossingen
Een van de pijlers richting de toekomst om het steeds smallere middelenpakket op te vangen is innovatie in technische oplossingen, bijvoorbeeld robotisering. Deze techniek wordt de komende jaren beter, efficiënter en breder inzetbaar. Profytodsd ziet hier voor zichzelf een voorlopers rol en heeft daarom afgelopen jaar een Robotti aangeschaft. De Robotti is een multifunctionele en robuust uitgevoerde autonome werktuigdrager die zelfstandig verschillende landbouwtaken kan uitvoeren. Nutma: “Wij werken aan het verder ontwikkelen van toepassingen als viruszoeken, land bewerken, zaaien en spuiten. Concreet is er dit voorjaar spuit- en cameratechniek op de robot gemonteerd; waarmee wij proeven doen om aardappelopslag in bieten te bestrijden.”
Dit betreft een artikel uit onze Akkerbouwkrant. De Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat?
Tekst: Kaj Poldermeer Tekstproducties
Beeld: Corteva en Profytodsd
