In de aardappel-, bollen- en wortelteelt neemt de druk van ziektekiemen hand over hand toe. Voor de pootgoedteelt is er nog een vrijstelling voor het chloorhoudende Halamid dat tijdens het wassen gebruikt kan worden voor het desinfecteren van kisten, maar het risico van residu op het product blijft een gevaar bij deze methode en desinfecteren op nat hout werkt suboptimaal. Het Duitse Menno Chemie Vertrieb heeft met het biologische desinfectiemiddel Menno Florades een troef in handen. Om het proces rond desinfectie verder te optimaliseren is samen met Mechatec uit Tollebeek gewerkt aan BoxLogistiX, een mobiele automatische kistenontsmetmachine met een capaciteit tot honderd kisten per uur.
Het biologische desinfectiemiddel wordt ingezet voor een effectieve bestrijding van schimmel, bacteriële en viroïde pathogenen. Het ontsmet de kisten voor aardappelen en uien tegen onder andere zilverschurft, bruin- en ringrot, verwelkingsziekte, Erwinia (natrot) en Alternaria (spotziekte). Het middel voldoet aan alle levensmiddelencertificeringen voor voedselveiligheid en laat geen schadelijke residuen achter. “Binnen afzienbare tijd zijn de bacteriën gedood”, legt Christian Eidam van Menno Chemie uit.
In Duitsland is Menno Chemie Vertrieb GmbH een gevestigde naam op het gebied van biologische desinfectie in de veehouderij, de land- en tuinbouw en de levensmiddelenindustrie. Het desinfecteren van land- en tuinbouwfust is veelal handwerk met behulp van spuitlans en een verplaatsbare Intermediate Bulk Container (IBC) in combinatie met een lagedruk schuimunit.
Boxlogistix
Om dit proces te industrialiseren hebben Mechatec (al actief met de eigen ‘Boxer wasser’ in boxcleaning) en Menno Chemie de handen ineen geslagen. Hieruit is de BoxLogistiX ontstaan waarvan het prototype is voorgesteld in een proefopstelling bij De Groene Agri B.V. in Rutten. Op dit bedrijf dat gespecialiseerd is in de open overslag van onder andere pootaardappelen, wortelen, witlofpennen, zaai- en plantuien, zijn volop kisten in omloop om te ontsmetten.
Werkingsprincipe
De vooraf gereinigde en droge kisten lopen door een tweekamer systeem. In kamer één zijn de kisten besproeid met het Menno Florades-mengsel zodat het desinfectiemiddel in het hout kan trekken. In kamer twee vindt er schuimdesinfectie plaats. De kisten zijn besproeid met een laag Menno Florades schuim in precies de juiste verhouding van middel en druk via de gepatenteerde Skumix® schuimunit applicatie.
Het opschuimen zorgt voor maximale contactwerking op het hout. “Het schuim kleeft aan de kisten. Door de hoge oppervlaktespanning van het schuim krijgt het desinfectiemiddel een veel langere standtijd op het hout. Het schuim creëert feitelijk een beschermlaag waardoor het in kamer één aangebrachte middel extra lang kan inwerken, samen met het desinfectiemiddel in het schuim’’, legt Henk Petter van Mechatec uit, “Dat is ook het verschil met andere ontsmettingsmethoden zoals droog ontsmetten met ozon of UV-straling. De preventieve werking van deze methoden is veel oppervlakkiger waardoor bacterie stammen al snel na behandeling weer terug aan de oppervlakte komen.”
Vernevelen en verschuimen
Tijdens het vernevelen en het verschuimen zijn alle hoeken, scheuren en oppervlaktes bereikt. Voorwaarde is wel dat er een droge en schone kist de machine in gaat. De kisten worden geschuimd en al weggezet waarna de kist snel opdroogt. “Het middel is in een verhoging van twee procent ten opzichte van luchtdruk en water door goede nozzles aangebracht”, vertelt Eidam, “Het grote verschil met onze oude techniek, die vijf tot zes jaar geleden in Duitsland is gemaakt, is de lage druk. Schuim met hoge druk aanbrengen is niet zo ingewikkeld. Het gaat echter om de kleine druppels, die je op de kist moeten blijven zitten. Een voordeel van het schuim is, dat er een gemakkelijke visuele controle is.”
De boxdoorvoer van de machine heeft een capaciteit van zestig tot honderd kisten per uur en kan verschillende kistmaten verwerken. Mechatec kan de machine aan beide zijden van de kamers uitbreiden met haar stapelaars (BOXmaster), zodat het aantal heftruckbewegingen kan zijn teruggebracht.
Marktverwachting
Mechatec verwacht na introductie voor het komende seizoen vijf machines te leveren. En daarna jaarlijks tot vijfentwintig installaties af te leveren aan de grotere reguliere en biologische pootgoedtelers; maar ook aan op- en overslag bedrijven en aan de verwerkende industrie. Ook is de installatie geschikt voor bedrijven die het reinigen en ontsmetten van fust in loonwerk aanbieden.
“In opslag in de landbouw wordt hygiëne een steeds belangrijker item”, vertelt Sabine Gerards van Mechatec. “Wassen gebeurt wel veel, maar het stukje desinfectie minder. Maar ook hier neemt de vraag toe. ”Bijkomend voordeel is ook dat de levensduur van een kist, gemiddeld tien jaar; door het consequent wassen en desinfecteren met vier tot vijf jaar wordt verlengd.
Dit betreft een artikel uit onze Akkerbouwkrant. De Akkerbouwkrant gratis thuis op de mat?
Tekst: Jan Geert Vedelaar en Martin de Vries
Beeld: Jan Geert Vedelaar
