Ammoniakverliezen bij KAS en ureum: de verschillen

Onlangs meldde RIVM in het nieuws dat vorig jaar de hoeveelheid ammoniak in de lucht 35% hoger was vergeleken met het voorgaande jaar. Als oorzaak hiervan wordt het droge en zonnige weer gezien. Daardoor kon extra veel ammoniak uit mest verdampen. Door deze extra verdamping ontstaat er een zware druk op natuurgebieden met extra N-bemesting.

Uitstoot per kunstmestsoort

Ook wordt er vaak in dit verband vaak naar kunstmest gekeken. De uitstoot kan per kunstmestsoort verschillen. Het is goed om te weten dat ammoniakuitstoot vooral bij ureumhoudende meststoffen voorkomt. Hieronder staan de resultaten van een proef van landbouwkundig onderzoeksstation Hanninghof in Dülmen (Duitsland) waarin dat wordt aangetoond.

Op gelijke grondmonsters zijn verschillende kunstmeststoffen toegepast. Vrijgekomen ammoniak wordt opgevangen en middels een kleurstof direct zichtbaar gemaakt. Hieronder staan twee foto’s: de situatie 4 dagen na toepassing van de betreffende kunstmeststoffen en 11 dagen na toepassing.

Ureum

Hoewel niet verrassend laat ureum al snel een enorme ammoniakuitstoot zien. Een ureaseremmer laat een duidelijk vertragend effect zien. Na 4 dagen al is de eerste uitstoot daar ook al zichtbaar (figuur 1).

Ureaseremmer

Na 11 dagen is bij de nitraatmeststoffen (YaraBela) nog niets te zien. Het verschil met ureum, zelfs met ureaseremmer, is duidelijk. De ammoniakverliezen bij de ureumvarianten zijn veel groter en komen sneller vrij.

YaraBela

Het verschil tussen de nitraatmeststoffen (YaraBela) en ureum is goed te verklaren. In de bodem zijn voor ureum meer omzettingsstappen nodig om tot voor de plant opneembare stikstof te worden. Elk van deze stappen zorgt voor verliezen. Het nitraatdeel in de YaraBela meststoffen hoeft niet opgezet te worden en is direct opneembaar. Dit resulteert in aanmerkelijk minder verliezen.

Toepassen van nitraathoudende meststoffen geeft minder ammoniakuitstoot naar de omgeving en levert meer opneembare stikstof voor het gewas.