• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

akkerbouwbedrijf.beakkerbouwbedrijf.be

Nieuws voor de vlaamse akkerbouwer

  • Nieuws
  • Machines
  • Duurzaamheid
  • Gewasbescherming
  • Poten & zaaien
  • Oogst
  • Marktprijzen
  • Ziekten & gevaren
  • Partners
    • Corteva
    • Yara
  • Abonneren & meer
    • Gratis abonnement op de Akkerbouwkrant
    • Uw abonnement op Akkerbouwkrant aanpassen
    • Adverteren
    • Inschrijven nieuwsbrief
    • Contactpagina
  • icon

Bodemschimmels stimuleren door middel van zaagsel

Bodembeheer 16 februari 2021

Zaagsel

Zaagsel klinkt stoffig en nutteloos. Maar in de bodem kan het goede schimmels stimuleren om te groeien, en zo gewassen op een natuurlijke manier helpen beschermen. Dat ontdekte bodemecologe Anna Clocchiatti van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), die vandaag promoveert op haar onderzoek. “Schimmels kunnen de landbouw verduurzamen, en houtresten zijn te goed om te verbranden.”

Zaagsel: voeding voor de bodem

Houtresten zoals zaagsel kunnen goede diensten bewijzen in de landbouw als voeding voor de bodem. Om precies te zijn: voor de voeding van een groep good guys onder de bodemschimmels.

Clocchiatti liet deze schimmels met zaagsel beter groeien, en zag daarna dat ze ziekteverwekkers op de wortels van gewassen onderdrukten. Dat is een belangrijke vondst voor verduurzaming van ook de intensieve landbouw. En voor de discussie rond biomassacentrales.

Veldproef van Anna Clocchiatti (Foto: Wietse de Boer)

The good, the bad…

In de bodem komen van nature vele soorten schimmels voor. Meestal gaat het in de landbouw over ziekteverwekkers, die enorme verliezen kunnen veroorzaken. Bij haar onderzoek gebruikte Clocchiatti als voorbeeld van een bad guy een Rhizoctonia-schimmel die jonge rode bieten laat rotten.

Bietenzaailingen: zaagsel betekent bescherming tegen ziekteverwekkers (foto: Maria Hundscheid)

Een tweede bekende groep zijn de zogenaamde mycorrhiza, die een innige relatie aangaan met de wortels van veel gewassen. Zij zorgen voor een efficiëntere opname van voedingsstoffen plus meer weerbaarheid tegen ‘plantenstress’.

Maar er is nog een derde belangrijke groep schimmels in de bodem van akkers aanwezig: de saprotrofe schimmels. Zij eten dode organische materialen zoals plantenresten. In de natuur zijn ze ruim vertegenwoordigd, ook vaak zichtbaar als (kleine) paddenstoelen. En zij doen dus aan ‘natuurlijke ziekteonderdrukking’.

Te weinig te eten

Uit het onderzoek blijkt dat de biomassa van schimmels in bodems met intensieve teelten laag is: 5 tot 10 keer lager dan in natuurlijke ecosystemen.

Tekort aan afbreekbare organische stoffen

“De belangrijkste oorzaken zijn intensieve grondbewerking wat de schimmeldraden verstoort, gebruik van bestrijdingsmiddelen en een tekort aan afbreekbare organische stoffen om op te eten. Dat laatste blijkt de meeste impact te hebben,” legt Clocchiatti’s begeleider en hoofdonderzoeker Wietse de Boer uit.  Gewassen en gewasresten worden afgevoerd, mest is veelvuldig mineraal (kunstmest) in plaats van organisch en zo blijft er voor de schimmels niet veel over om op te groeien. En dat is echt jammer.

De Boer vervolgt: “Die grote afname geldt niet voor de diversiteit: er zijn gelukkig wel redelijk wat soorten van deze schimmels aanwezig in landbouwbodems. Dat is dus een goede basis om deze schimmels te kunnen stimuleren.”

Cellulose

Hoe doe je dat? Wat eten deze schimmels het liefste? Dat heeft Clocchiatti uitgezocht! “Cellulose is de drijvende kracht achter het stimuleren van saprotrofe schimmels,” stelt ze. Ze testte verschillende cellulose-rijke materialen zoals zaagsel en papierpulp. Die blijken het beste te werken voor een ‘schimmelboost’. Het geeft een snelle (< 2 weken) en blijvende (>8 weken) stimulatie van saprotrofe schimmels. Vooral zaagsel.

Geen stikstofverlies

De cellulose moet wel goed toegankelijk zijn: kleine houtdeeltjes van zaagsel of houtmeel voldoen veel beter dan houtsnippers. Ook de houtsoort is van belang. Loofhout werkt over het algemeen goed, naaldhout maar heel beperkt. Clocchiatti en De Boer werkten vooral met beukenzaagsel.

Opname van stikstof

De schimmels breiden zich vanuit het zaagsel uit richting wortels van zaailingen en beschermen ze zo. Ook nemen de schimmels die op zaagsel groeien stikstof op, die later weer vrijkomt. “Dat is belangrijk om stikstofverliezen tegen te gaan in periodes van overschot, zoals het begin van het groeiseizoen en na de oogst van gewassen.”

Minder succes met compost

Compost werkte veel minder goed, omdat het vaak al te ver afgebroken is. En makkelijk afbreekbare plantenmaterialen zoals groenbemesters stimuleren alleen maar kort. De onderzoekers testten ook nog twee andere vaak genoemde materialen: chitine (gemalen garnalendoppen) en haarmeel. Deze stikstofrijke materialen die geen cellulose bevatten, stimuleerden de schimmels maar weinig.

Onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd met financiering van NWO (STW/TTW) binnen het project Sapro-Feed: Increasing Crop Health by Managing Natural Microbial Interactions. Daar werkten naast het NIOO verschillende bedrijven en onderzoeksgroepen aan mee: Bejo Zaden, Joordens Zaden, Ecostyle en Wageningen UR (Biointeracties & Plantgezondheid). Het Centrum voor Bodemecologie (CSE), van NIOO en WUR samen, speelde een belangrijke rol bij de coördinatie.


Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is met ruim 300 medewerkers en studenten een van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is gespecialiseerd in de ecologie van het water en het land: hoe werkt de natuur? Sinds 2011 is het gevestigd in een duurzaam gebouwd onderzoekspand in Wageningen. De historie van het onderzoek gaat meer dan 60 jaar terug en loopt door ons hele land, en ver daarbuiten.

Bron: Nederlands Instituut voor Ecologie

Deel dit artikel

Primaire Sidebar

Recent nieuwsPartner nieuws
Zeventien demonstratieprojecten voor duurzame landbouw en dertien operationele groepen EIP krijgen groen licht
31 jan

Groen licht voor 17 demonstratieprojecten en 13 operationele groepen voor duurzame landbouw

Handelsprogramma
31 jan

Akkerbouwer is gebaat bij handelsprogramma

Boerenbond & Cera investeren samen in innovatie en de verdere verduurzaming van de land- en tuinbouw
30 jan

Boerenbond & Cera investeren in innovatie en de verduurzaming van de land- en tuinbouw

PODCAST | Kan kunstmest strooien nog wel uit? big bags kunstmeststrooier
27 jan

PODCAST | Blik op 2023: stikstofefficiëntie en plantversterking

Vlaanderen
26 jan

Is Vlaanderen nu klimaatrobuuster dan vijf jaar geleden?

Toon meer

Meer artikelen over

Zeventien demonstratieprojecten voor duurzame landbouw en dertien operationele groepen EIP krijgen groen licht

Groen licht voor 17 demonstratieprojecten en 13 operationele groepen voor duurzame landbouw

Handelsprogramma

Akkerbouwer is gebaat bij handelsprogramma

Boerenbond & Cera investeren samen in innovatie en de verdere verduurzaming van de land- en tuinbouw

Boerenbond & Cera investeren in innovatie en de verduurzaming van de land- en tuinbouw

Maak uw keuze

Machines

Duurzaamheid

Gewasbescherming

Poten en zaaien

Oogst en bewaring

Marktprijzen

Ziekte en gevaren

Toon meer

Footer

Onze vakpartners

YARA Logo - 208x105 pixels
Corteva208x105
  • Adverteren
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • Abonneren

Copyright © 2023 Prosu Media Producties | Privacy | Algemene voorwaarden | Disclaimer

  • Nieuws
  • Machines
  • Duurzaamheid
  • Gewasbescherming
  • Poten & zaaien
  • Oogst
  • Marktprijzen
  • Ziekten & gevaren
  • Vakpartners
    • Corteva
    • Yara
  • Abonneren & meer
    • Abonneren op vakkrant Akkerbouwkrant
    • Uw abonnement op Akkerbouwkrant aanpassen
    • Adverteren
    • Contactpagina
    • Inschrijven nieuwsbrief
  • Contactpagina
  • Journal Grandes Cultures
Akkerbouwbedrijf maakt gebruik van cookies
Deze site maakt gebruik van cookies. Door op "AKKOORD" te drukken, gaat u akkoord met alle cookies. Pas uw voorkeuren aan bij instellingen als u de cookies niet (allemaal) wilt accepteren.

Zelf instellenAKKOORD
Privacy & Cookies Policy

Privacy statement

Deze website maakt gebruik van verschillende soorten cookies. Sommige cookies worden geplaatst door diensten van derden die op onze pagina's worden weergegeven. Zie ook onze <a href="https://www.akkerbouwbedrijf.nl/privacy-statement/">cookieverklaring</a>.
Advertenties

Door middel van deze cookies kunnen wij profielen en doelgroepen opbouwen van onze gebruikers zodat wij de inhoud van onze websites en apps, zoals video's en advertenties, kunnen afstemmen op de gebruiker en de content. Deze herkenning vindt plaats op bedrijfsniveau. Er worden geen persoonsgegevens verzameld.

Social media

Deze cookies kunnen worden gebruikt door de verschillende sociale media functies die we op onze website hebben geplaatst. Dit om jou in staat te stellen onze inhoud met uw vrienden en netwerken te delen. Ze bouwen een profiel van jouw interesses op. Dit kan van invloed zijn op de inhoud en berichten die je op social media ziet. Als je deze cookies niet toestaat kun je de sociale mediaknoppen wellicht niet zien of gebruiken. Deze cookies maken het ook mogelijk om embeds van YouTube, LinkedIn, Facebook, Instagram etc. te tonen in artikelen

Noodzakelijk

Noodzakelijke cookies gebruiken we om de basisfuncties van de site te kunnen laten draaien. Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens.

Opslaan en accepteren