De bewaarschuren raken steeds voller. Hoe staat het ervoor met de aardappelen en uien? Wat zijn voor de komende periode de adviezen omtrent bewaring? Daarnaast nemen we een kijkje bij de suikerbietencampagne met Cosun mét daarbij een waarschuwing: in Limburg zijn de eerste aantastingen van SBR vastgesteld. Natuurlijk kijken we ook vooruit. Steeds meer wintertarwe is inmiddels gezaaid. Wat zijn opties voor de najaarsbehandeling?
Henco Bouma is Crop Manager Akkerbouw bij BASF en kijkt naar de wintertarwe. “Het zaaien is begin oktober eigenlijk nog maar net begonnen. De eerste wintertarwe op de zware klei zit erin. Het weer werkt mooi mee en de grond is er klaar voor.” Bouma weet dat de meeste telers nog even zullen wachten, om zo virusaantastingen in de winter zoveel mogelijk te omzeilen. Hij kijkt alvast vooruit naar de najaarsbehandeling: “Daarvoor hebben we bij BASF de middelen Malibu en Stomp beschikbaar, beide bodemherbiciden. Malibu heeft ook enige contactwerking. In Noordoost-Nederland is duist een hardnekkig probleem en is de najaarsbehandeling echt nodig. Uiteraard na het maken van een vals zaaibed.”
Kiemrust aardappelen
Sicco Zijlstra is bewaarspecialist bij Tolsma-Grisnich, inrichter van bewaarschuren. Zijn werkgebied is Friesland, Groningen, Drenthe en Noord-Holland. Hij neemt ons mee de aardappelbewaring in. “De opbrengst bij pootaardappelen is gemiddeld dit jaar en daarmee lager dan vorig jaar. De consumptieaardappelen geven een goede opbrengst. De kwaliteit is goed, met een hoog onderwatergewicht. Alleen verwacht ik dat de kiemrust wel eens een uitdaging kan gaan worden komend seizoen. Ik zie er nu al hier en daar een al een kieming opzitten.” Met het hoge onderwatergewicht is er ook kans op beschadigingen op sommige plekken, maar dit trekt vaak weer weg als de aardappelen eenmaal rustig in de box liggen.
Bewaaradvies
“Voor de komende periode is het belangrijk dat de aardappelen droog blijven, de temperatuur constant blijft en er redelijk snel ingekoeld kan worden. Qua ventilatie is het nu top, het droogt snel, want we hebben nagenoeg geen rot.” Voor de kiemrust adviseert Zijlstra: “Voorkom een te hoge constante temperatuur en zorg dat er geen condens ontstaat.”
Kiemrustverlenger
Crop Manager Akkerbouw Bouma van BASF heeft nog een toevoeging: “Nu relevant in de aardappelbewaring is de kiemrustverlenger 1,4SIGHT van BASF. De werkzame stof hiervan (dimethylnaftaleen) komt van nature al voor in aardappelen, daarmee is het een natuurlijke manier om de kiemrust te bewaren.” Nu oogsten? Dan is het belangrijk om over twee of drie weken 1,4SIGHT al toe te passen. Daarvoor moeten de aardappelen droog zijn.
Bouma licht toe: “Onderzoeken laten het echt zien: hoe vroeger de inzet, hoe beter het rendement dat uit de bewaarschuur komt. Op tijd behandelen is echt de sleutel voor een goede aardappelkwaliteit bij het uitschuren. Afnemers hebben namelijk de keuze en zullen zeker voor kwaliteit gaan kiezen.” De Crop Manager laat weten dat de lage aardappelprijzen momenteel zorgen voor emotie. “Maar op basis van onderzoek ben ik er van overtuigd dat het de investering waard is.”
Vlot droogproces bij uien
Bij de uien ziet bewaarspecialist Zijlstra een hele goede opbrengst, met name in het Oosten van het land. “In mijn werkgebied wil ik het een gewoon jaar noemen, met gemiddelde opbrengsten tussen vijftig en zeventig ton. Er zijn ook wel uitschieters naar de negentig ton.”
De uien zijn heel snel afgestorven, daardoor is het droogproces enorm vlot verlopen. “Voor de komende periode is het goed om in te koelen tot een graad of tien, als de Royal MH er goed op zit. En droog houden, maar ook niet te droog, zo’n 70 à 75 procent RV. Als de halzen droog zijn, kun je tachtig procent aanhouden.”
Zijlstra ziet kwalitatief goede uien. “We mogen tevreden zijn. Ik zie alleen hier en daar wat fusarium. Gelukkig geen bacteriën, zoals we dat vorig jaar hadden. Als fusarium in de partij zit, is het advies: blijven drogen en iets meer ventileren.”
de Royal MH er goed op zit”, aldus Sicco Zijlstra, bewaarspecialist bij Tolsma-Grisnich.
Suikerbieten: bovengemiddelde opbrengsten
Directeur Agrarische Zaken bij Cosun, Arno Huijsmans, is begin oktober tevreden. “De campagne loopt redelijk voorspoedig. We draaien op een hoog niveau, 60.000 ton per dag. En de opbrengsten zijn bovengemiddeld, op dit moment 17,2 procent suiker. We hebben de opbrengstverwachting daarom ook naar boven bijgesteld, op 15,5 ton suiker per hectare. Het weer werkt goed mee, wat voor telers, loonwerkers en transportbedrijven prettig is.” Ook over het tarrapercentage is Huijsmans tevreden: “Dat ligt nu op zeven procent. We zijn heel laag gestart, en wat gestegen, maar het huidige tarrapercentage stemt nog steeds tot tevredenheid.”
Huijsmans kijkt ook even naar de markt. “De suikerprijzen zijn wat gezakt, want er zijn lage wereldmarktprijzen. Voor dit jaar hebben we aangestuurd op minder areaal, ruim vijf procent minder dan vorig jaar. Maar dit wordt echt één van de hoogste opbrengstjaren, daar hadden we niet op gerekend. De komende periode worden de meeste verkopen gedaan en het is nog afwachten hoe dat uiteindelijk gaat verlopen.”
Alert op SBR
Huijsmans doet ook een oproep aan telers: wees alert op de symptomen van SBR (Syndrome Basses Richesses). De eerste bieten, met deze relatief nieuwe ziekte, zijn begin oktober op twee plekken in Limburg vastgesteld. “Het is nu nog zeer beperkt opgemerkt in het veld en met weinig schade. Maar er liggen nog monsters ter analyse, dus er is kans dat er meer SBR wordt vastgesteld. Het is echt nodig om met elkaar waakzaam te zijn op deze ziekte. Als je als teler twijfelt: neem contact op met je adviseur of met de buitendienstmedewerker van Cosun. Dan worden er monsters genomen, die IRS dan analyseert.” Huijsmans adviseert om de updates van IRS nauwlettend te volgen.
Tekst: Kirsten van Valkenburg
Beeld: Tolsma-Grisnich en Antoine van Houtte
