De redactie van de Akkerbouwkrant keek half augustus vooruit naar de marktontwikkelingen. Hoe zijn de prijzen? En wat kunnen we verwachten qua marktontwikkelingen? Voor de wintertarwe kijken we vooruit naar de rassenkeuze.
Lijn Moerdijk, algemeen directeur van MSP Onions, kijkt half augustus naar de uienmarkt: “Eind vorig seizoen was er een hoog prijsniveau, dat heel hard omlaag ging door minder vraag. En nu de prijs laag is, is er volop vraag. Echte marktwerking, dus. Het mooie van dit product? Je kunt op de hele wereld terecht met uien. Wij hebben alle sorteringen beschikbaar, dus kunnen alle klanten wereldwijd bedienen. De transportmogelijkheden zijn wel wat beperkt. Er is creativiteit nodig om dat elke keer weer voor elkaar te krijgen. Bij ons lukt dat gelukkig tot op heden goed.”
Moerdijk kijkt naar de vraagkant van de markt: “We kunnen overal naartoe met onze uien. Europa doet nog steeds mee, de Westkust van Afrika neemt toe als afzetmarkt. Maleisië gaat nu ook beginnen, daar hebben we wel wat concurrentie uit China. Maar onze kwaliteit is beter, dus met een concurrerende prijs liggen daar ook volop kansen.” Moerdijk spreekt ook over de aanbodkant: “De meeste uientelers hebben contractverplichtingen, die uien komen nu als eerste aan bod. Ik verwacht dat de vrije markt nu even zal wachten en opslag zal zoeken.”
Gelijktijdig aanbod plant- en zaaiuien
Typisch voor het vroege groeiseizoen van dit jaar is dat het aanbod van plant- en zaaiuien vrijwel samenvalt. Moerdijk: “Gelukkig is de kwaliteit een stuk beter dan vorig jaar. We blijven alert op inwendige problemen, want anders hebben we grote problemen bij aankomst van de uien. Voor de telers is het nu belangrijk om scherp te zijn op zonnebrand. Niet te vroeg rooien en niet te lang op het land laten liggen. In de hele keten is aandacht voor kwaliteit van levensbelang!”

Groter areaal rode uien
Voor rode uien is half augustus de vraag nog goed. Moerdijk: “De vraag naar rode uien neemt ieder jaar nog wat toe. Het is wel even afwachten hoe het verder gaat, want er is dit jaar dertig procent meer areaal. Vorig jaar riep iedereen dat er geen zaad beschikbaar was, als sector hebben we toen overal zaad vandaan getoverd. Met dit als resultaat.”
Bietenprijs: graag aantrekken
Arno Huijsmans, directeur agrarische zaken bij Cosun Beet Company, is tot nu tevreden over de stand van de bieten. “De bieten staan er bovengemiddeld bij, we hebben een goed groeiseizoen. Mijn indruk is dat we gemiddeld negentig ton bieten per hectare kunnen verwachten. En dan vanaf eind augustus, en in september, graag koele nachten en zon voor een mooi suikerpercentage.” Huijsmans neemt ons mee de suikermarkt op. “De suikerprijzen zijn nu laag. De meeste verkopen vinden meestal de tweede helft van het jaar plaats, dus we hopen dat de prijs nog gaat aantrekken. Wij willen onze telers een rendabele bietenprijs bieden, ook al zijn de marktprijzen aan de lage kant. Daar werken we hard aan.”
Eén van de manieren waarop Cosun Beet Company dat doet, is via de strategie Unlock 30. “Die zijn we nu verder aan het uitrollen”, vertelt Huijsmans. In deze strategie gaat het onder andere over voldoende risicospreiding met vier pijlers: suiker, aardappelen, bijproducten en plantaardige voedingsingrediënten. Op die laatste pijler komt een sterke focus te liggen, zodat daar groei kan worden gerealiseerd. In de suikerproductie is er aandacht voor verdere verbetering van kostenefficiëntie, verduurzaming en maximale verwaarding van de suikerbiet.

Verwachting: minder pootgoed in de maat
Algemeen directeur Mark Zuidhof van Agrico schetst de verwachtingen rondom de oogst van pootaardappelen. “Er is dit jaar vroeg gepoot onder goede omstandigheden. Ondanks het neerslagtekort groeiden de aardappelen goed, behalve op plekken waar de regen uitbleef en waar beregening lastig is, denk aan Zuidwest- Nederland. Zoals het nu lijkt, gaan de opbrengsten in het veldgewas gemiddeld zijn. Wel zien we dat de knolzetting relatief laag is en dat daardoor de pootgoedpartijen makkelijk grof groeien. Daardoor verwachten we dat er in totaal minder pootgoed in de pootgoedmaat beschikbaar zal zijn, ondanks de areaaluitbreiding in Europa. De eerste pootgoedpartijen zijn ondertussen gerooid en de kwaliteit lijkt op dit moment goed.”
Zuidhof werpt half augustus ook een blik op de markt: “Op dit moment is het sentiment op de markt zwak. In de meeste gebieden waar nu aardappelen gerooid worden, of al afgeleverd zijn, liggen de dagprijzen onder de kostprijs. Dit komt vooral door de onzekerheid die op dit moment boven de markt zweeft. De laatste jaren hebben we een flinke groei gezien in de afzet van aardappelproducten in West-Europa en dat heeft geleid tot hogere contractprijzen. Hierdoor is de concurrentiepositie van Europa veranderd. Het negatieve sentiment dat nu heerst in de Europese aardappelsector moeten we zien om te draaien. We hebben een aantal goede aardappeljaren achter elkaar gehad. Vertrouwen is nodig dat dit ook weer terugkomt. Het is belangrijk dat we als gehele aardappelketen een goede boterham verdienen, daar hebben we allemaal baat bij.”
Marktvooruitzichten pootgoed
“Het is op dit moment nog lastig om aan te geven hoe de markt gaat bewegen voor pootgoed”, stelt Zuidhof. “We zijn duidelijk eerder dan vorig seizoen, waardoor wij verwachten de vroege exportbestemmingen goed in te kunnen vullen. We zullen een markt krijgen waar we de kansen moeten pakken. Voor Zuid-Europa houden we rekening met een lastige markt, door de lage consumptieprijzen die de telers hebben ontvangen. Voor overzeese export zien we diverse marktsituaties en verwachten we goede volumes weg te kunnen zetten. Het is nu nog te vroeg om iets te zeggen over het prijsniveau.”
Groeiseizoen wintertarwe
Hindrik Jan Boven is product manager bij Wiersum Plantbreeding en neemt ons mee naar het wintertarweseizoen. “De winter gaf veel nattigheid, gevolgd door een vroeg voorjaar dat lang droog was. Daardoor was er gelukkig weinig septoria. Wel hebben we wat gele roest gezien, omdat er een nieuwe fysio is overgewaaid uit het Verenigd Koninkrijk. Je ziet dan ook dat er andere rassen gele roest krijgen dan voorheen.”
Oogst
Half augustus is de oogst in het Zuidwesten van Nederland al vrijwel achter de rug, in het noorden is men volop bezig met oogsten. Martijn van Overveld, productmanager akkerbouw bij Limagrain, meldt de indrukken van de tarweoogst in Zuidwest-Nederland. “Bovengemiddelde opbrengsten, zo tussen de 10 en 11,5 ton per hectare. Met zelfs uitschieters door de 13 ton heen. Telers zijn over het algemeen positief over de opbrengst.”
Rassenkeuze wintertarwe komend seizoen
Boven kijkt ook even vooruit naar komend seizoen. “Sowieso komen er veranderingen in het rassenpakket, meer en meer komt het accent op gezonde rassen te liggen.” Hij noemt twee interessante rassen die dit jaar nieuw zijn op de Aanbevelende Rassenlijst. Als eerste is dat Olaf, een vroeg ras van Semundo. “Olaf doet het zeer goed qua ziekteresistenties en opbrengst.” Het tweede ras is WPB Lamant van Wiersum Plantbreeding. “Een middenvroeg ras. Ook voor Lamant geldt een goede ziekteresistentie, naast de hoge opbrengst. Het is nog te vroeg voor getallen, maar dit is wat wij zien in het veld. En het goede nieuws? Beide rassen zijn volop beschikbaar.”
Tekst: Kirsten van Valkenburg
Beeld: Kirsten van Valkenburg en beeldarchief Prosu